پروانه ای در آسمان؛ تصویر تلسکوپ بسیار عظیم از یک سحابی سیاره نما - وبلاگ هاپرسین

به گزارش وبلاگ هاپرسین، هزاران سال پیش آرایش هندسی خاص ستاره ها در آسمان برای نیاکان ما یادآور بعضی از نمادها و اشکال زمینی بود. آن ها بعضی از ستاره ها را با خطوط فرضی به یک دیگر وصل کردند و مفهوم صورت های فلکی را پدید آوردند. مشابه این اتفاق در عصر تلسکوپ نیز رخ داد و رصدگران و عکاسان آسمان شب اجرام آسمانی مختلفی را رصد کردند که بعضی از آن ها به صورت اتفاقی شباهت زیادی به موجودات زمینی داشتند. از سحابی قلب و سحابی سر اسب گرفته تا این سحابی سیاره نما که شکلی شبیه به پروانه دارد.

این ابر وسیع از گاز که شکل ظاهری آن یادآور شکل پروانه است در واقع یک سحابی سیاره نما با نام NGC 2899 است. سحابی های سیاره نما در آخرین مراحل زندگی ستاره ها شکل می گیرند. زمانی که سوخت ستاره رو به اتمام است و لایه های بیرونی ستاره به بیرون پرتاب می گردد. این دسته از سحابی ها بر خلاف اسم شان هیچ ربطی به سیارات ندارند، اما بعضی از آن ها در ابزارهای رصدی کوچک شبیه به قرص سیارات دیده می شوند.

دمای گازی که در اطراف ستاره پراکنده می گردد بر اثر تابش شدید ستاره در طیف فرابنفش تا حد زیادی افزایش پیدا می نماید و به حدود ده هزار درجه سلسیوس می رسد. اتفاقی که باعث تابش نور از گازهای اطراف ستاره می گردد. گاز هیدروژن بر اثر این فرآیند به رنگ قرمز می درخشد. بخش های آبی رنگ تصویر نیز مربوط به تابش گاز اکسیژن است.

سحابی های سیاره نما حدود چند هزار سال در آسمان می درخشند و به مرور پراکنده و محو می شوند.

خورشید هم حدود پنج میلیارد سال بعد و در آخرین مراحل زندگی اش به سرنوشت مشابهی دچار خواهد شد.

سحابی سیاره نما NGC 2899 بین سه هزار تا 6500 سال نوری از ما فاصله دارد و این دقیق ترین تصویری است که تا کنون از آن ثبت شده است.

اخترشناسان این عکس را با استفاده از ابزار FORS تلسکوپ بسیار عظیم (VLT) رصدخانه جنوبی اروپا (ESO) ثبت نموده اند. این تلسکوپ در رصدخانه پارانال و در بیابان آتاکامای کشور شیلی واقع شده است.

این عکس در جریان برنامه جواهرات کیهانی رصدخانه جنوبی اروپا ثبت شده است. هدف این پروژه ثبت تصاویر جذاب برای استفاده در برنامه های ترویجی و آموزشی است.

وقت رصد تلسکوپ های حرفه ای بسیار ارزشمند است و معمولا تنها برای انجام پژوهشی های علمی مورد استفاده قرار می گیرد. در این برنامه اما تنها از تلسکوپ هایی استفاده می گردد که در یک بازه زمانی تعیین امکان انجام رصدهای علمی با آن ها وجود ندارد. هر چند که داده های جمع آوری شده در این برنامه ممکن است برای انجام پژوهش های علمی نیز مناسب باشند.

Cover Image Credit: ESO

منبع: ESO