10 شخصیت به یادماندنی برتر استنلی کوبریک از بدترین تا برترین - وبلاگ هاپرسین

به گزارش وبلاگ هاپرسین، استنلی کوبریک کارنامه سینمایی بی بدیلی دارد. حضور پنجاه ساله او در صنعت سینما فقط منجر به خلق 13 فیلم بلند سینمایی شد؛ این یعنی اینکه او به طور میانه نزدیک به هر چهار سال یک بار فیلم می ساخت. موضوعی که با آنالیز کارنامه او و آگاهی از نحوه فعالیتش، معین می گردد که بیشتر آن ها در همان ابتدای فعالیت او به عنوان فیلم ساز ساخته شده اند و کوبریک هر چه مسن تر شد کم کارتر هم شد؛ خلاصه که این کم کاری به جایی رسید که فاصله نمایش میان آخرین فیلم های وی یعنی غلاف تمام فلزی و چشمان کاملا بسته به 12 سال رسید. در این فهرست به شخصیت هایی خواهیم پرداخت که بیش از همه معرف سینمای او هستند و به شکلی نمادین مضامین مورد علاقه او را نمایندگی می نمایند.

علاقه مندان به سینما، استنلی کوبریک را به خاطر چیزهای مختلفی می شناسند؛ اما برای من درام پردازی او در چارچوب قاب هایی سینمایی، با پرداختی سینمایی بیش از همه اولویت دارد و آنچه که دیگران در او می بینند یعنی کوبریک فیلسوف یا کوبریک روان شناس را فرع بر آن می دانم. به این علت که در نبود یک فرم مناسب و نبود شخصیت هایی که در دل آن فرم به درستی قرار بگیرند، نه فلسفه ای باقی می ماند و اصلا نه افکار عمیقی. چرا که مضمون و محتوا از دل فرم زاده می گردد و استنلی کوبریک یکی از برترین فرم پردازان تاریخ سینما بود.

استنلی کوبریک برای رسیدن به شخصیت هایی که افکار او را بر پرده نمایان نمایند، گاهی خودش به تنهایی و گاهی در همکاری با دیگران فیلم نامه آثارش را می نوشت. از این طریق او از همان ابتدا در جریان خلق تک تک شخصیت ها بود و به خوبی تمام آن ها را می شناخت و می دانست که هر کدام را باید به کدام سو بفرستد تا جهان فکری خودش را نمایندگی کند. جهانی فکری که هم اخلاقیات، هم فلسفه، هم الهیات و هم انتقاد از شکل زندگی امروزین مردم و حتی انتقاد از وضع سیاسی موجود در آن یافت می شد.

10. ویلیام هارفورد (William Harford)

• فیلم: چشمان کاملا بسته (eyes wide shut)
• بازیگر: تام کروز
• دیگر بازیگران: نیکول کیدمن، سیدنی پولاک
• محصول: 1999، آمریکا و انگلستان
• امتیاز سایت IMDb به فیلم: 7.4 از 10
• امتیاز فیلم در سایت راتن تومیتوز: 76٪

ویلیم هارفورد با بازی تام کروز شخصیت اصلی آخرین فیلم استنلی کوبریک یعنی چشمان کاملا بسته است. اما به طرز عجیبی متوجه می شویم که او کم حرف ترین شخصیت فیلم هم هست. شخصیت ویلیام به معنی واقعی کلمه انسانی سرگشته است که میان مناسبات اجتماعی و زندگی زناشویی خود مانده و نه راه پس دارد و نه راه پیش. از طرفی نه می تواند فکر بیمار خود را التیام بخشد و نه می تواند به بی خیالی طی کند و از این چند صباح عمر لذت ببرد.

تام کروز در این فیلم نقش مردی را بازی می نماید که به وسیله زنش بذری به نظر کم اهمیت در فکرش کاشته شده و او با پر و بال دادن به خیالات واهی از آن شرایط برای خود جهنمی ساخته است. حال او برای اینکه با خودش کنار بیاید اطرافش را با زن هایی پر می نماید که او را به یاد زنش می اندازند تا دوباره طعم زندگی را احساس کند. رفتن به این راه رفتن به راهی بی بازگشت است که زندگی زناشویی او را ویران خواهد نمود.

استنلی کوبریک فضای فیلم چشمان کاملا بسته را به گونه ای طراحی نموده که گویی با یک فیلم ترسناک روبه رو هستیم. او از این طریق پیروز شده تا ترس آدمی از زندگی مشترک را به خوبی منتقل کند و اضطراب زیستن در کنار دیگری را در جای جای قاب خود قرار دهد. کوبریک فضای فیلمش را به شکلی خلق نموده که مخاطب هم مانند ویلیام نمی داند که ادامه داستان قرار است به کدام سو پیش برود و سرگردان میان موقعیت های مختلف باقی می ماند. این دقیقا همان نگاهی است که کوبریک به زندگی مشترک شخصیت اصلی خود دارد و مخاطب را هم در این تجربه شریک می نماید.

9. لایونل مندریک (Lionel Mandrake)

• فیلم: دکتر استرنج لاو (dr. Strangelove)
• بازیگر: پیتر سلرز
• دیگر بازیگران: جرج سی اسکات، استرلینگ هایدن
• محصول: 1964، آمریکا و انگلستان
• امتیاز سایت IMDb به فیلم: 8.4 از 10
• امتیاز فیلم در سایت راتن تومیتوز: 98٪

اینکه پیتر سلرز در سه نقش مختلف فیلم دکتر استرنج لاو ظاهر شده خودش به میزان کافی مجذوب کننده است. ضمن اینکه باید توجه کنیم که نه پیتر سلرز و نه استنلی کوبریک در زمان ساخته شدن این فیلم هنوز آنقدر سرشناس نبودند و هنوز مخاطب چندان به توانایی های آن ها اعتماد نداشت؛ چرا که مثلا استنلی کوبریک هنوز در ابتدای راه بود و هنوز به عنوان کارگردانی مستقل و خارج از نظام فراوری هالیوود شناخته نمی شد.

دکتر استرنج لاو درباره دیوانگی عده ای آدم است که به جای مدیریت جهان و تبدیل آن به جایی بهتر، شرایط را طوری پیش می برند که چیزی تا آستانه نابودی حیات انسانی باقی نمانده است. در چنین شرایطی لایونل مندریک دقیقا عین من و شمای مخاطب حیران از این همه دیوانگی، نمی داند که چه کند و باید چگونه جواب همه چیز و همه کس را بدهد، او حتی نمی داند که به کجا باید پناه ببرد و در آستانه اتمام جهان هنوز هم خوش باورانه به انجام وظایف خود چسبیده است. او ناظر مدهوشی است که این دیوانگی را دیدن می نماید اما هیچ کاری از او بر نمی آید.

پیتر سلرز این نقش را با لهجه ای انگلیسی و همراه با کمی اضطراب و انرژی بازی کرد. زمانی که تلخی حرف های دکتر استرنج لاو فضای فیلم را پر می نماید و حتی رفتار دست او و آن سلام دادن معروف نازی ها هم دردی دوا نمی نماید، این خل بازی های مندریک است که جور لحن کمدی فیلم را می کشد و این از توانایی کوبریک در استفاده از یک بازیگر واحد برای طعنه به اتفاقات وحشتناک خبر می دهد.

8. سرباز پایل (P.V.T Pyle)

• فیلم: غلاف تمام فلزی (full metal jacket)
• بازیگر: وینسنت دی اونوفریو
• دیگر بازیگران: آر لی ارمی، متیو مودین
• محصول: 1987، آمریکا و انگلستان
• امتیاز سایت IMDb به فیلم: 8.3 از 10
• امتیاز فیلم در سایت راتن تومیتوز: 92٪

وینسنت دی اونوفریو در نقش کسی ظاهر شده که شاید برای بسیاری معرف سینمای استنلی کوبریک است. به ویژه در ایران و با توجه به محبوبیت بالای این فیلم در کشور ما میان بیشتر علاقه مندان به سینما، به ویژه آثار استنلی کوبریک، بسیاری با او و چهره سرباز پایل آشنا هستند. این قضیه زمانی جالب می گردد که بدانیم او کمتر از همه شخصیت های این فهرست بر پرده ظاهر می گردد اما همین حضور کوتاه تأثیر بسیاری بر مخاطب باقی می گذارد.

سرباز پایل در تمام طول مدت فیلم به وسیله فرماده یگان آموزشی ارتش تحقیر می گردد؛ چرا که نمی تواند برخلاف بقیه همرنگ جماعت گردد. قد و قواره او هم آشکارا متفاوت از دیگران است و افراد زبده ارتش به جای اینکه متوجه شوند این یگان جای او نیست، فقط فشار را بر این سرباز افزایش می دهند. در چنین چارچوبی بار عاطفی نیمه اول فیلم غلاف تمام فلزی به طور کامل بر دوش او است و حضورش چند سکانی نمادین و معرکه کوبریک را رقم می زند.

استنلی کوبریک باز هم مانند دکتر استرنج لاو به سراغ دیوانگی نظامی گری و آنالیز طبعات خطرناک آن رفته است. اما این بار و برخلاف آن فیلم باشکوه، حداقل در نیمه ابتدایی تأثیر این جنون را نه بر تمام حیات انسانی بلکه بر تعدادی فرد معین ثبت می نماید. از این طریق آن مسأله هولناک در فکر و من و شمای مخاطب هم ملموس تر می گردد و بیشتر از طبعات خطرناک جنون جنگ و نظامی گری مطلع می شویم.

بازیگر فیلم به خوبی توانسته مسیری را که چنین نگاه جنون آمیزی به زندگی در پی دارد، به تصویر بکشد: فراموش کردن زندگی عادی و سپس فروپاشی عصبی و در نهایت دیوانگی و نیستی.

7. وندی تورنس (Wendy Torrance)

• فیلم: درخشش (the shining)
• بازیگر: شلی دوال
• دیگر بازیگران: جک نیکلسون
• محصول: 1980، آمریکا و انگلستان
• امتیاز سایت IMDb به فیلم: 8.4 از 10
• امتیاز فیلم در سایت راتن تومیتوز: 84٪

این برترین حضور شلی دوال در تاریخ سینما است. حضور او در این هتل جن زده و تصویری که استنلی کوبریک از یک آدم مفلوک و بیچاره به واسطه او رنگ آمیزی می نماید، سبب شده تا مخاطب به شکل توأمان هم دلش به حال او بسوزد و هم از حماقت این زن فلک زده حرص بخورد. در سینمای استنلی کوبریک آدم ها آهسته آهسته به سمت دیوانگی حرکت می نمایند و گاهی این دیوانگی موجب نابودی همه چیز و همه کس می گردد اما ظاهرا هیچ چیز نمی تواند سبب گردد تا این زن ذره ای تغییر کند و کمتر احمق باشد.

استنلی کوبریک همیشه به آنالیز انسان هایش از منظری کاملا درونی می پرداخت و حتی تهدیدات خارجی بر روان انسان را از منظر قربانی می دید تا قربانی نماینده. از این منظر شخصیت وندی تورنس در سینمای او شخصیت یگانه ای است چرا که خودش قربانی شخصی است که او هم قربانی این محیط جهنمی است. بازی شلی دوال در قالب این نقش همراه با کمی عصبیت هم هست. البته که شخصیت مورد نظر کوبریک چنین است و او هم خوب می دانست چگونه با گرفتن برداشت های متعدد به این عصبیت مورد نظرش برسد و حتی بازیگر را به جنون بکشد.

برای پی بردن به بازی بی نظیر شلی دوال فقط کافی است به همان سکانی معروف شکستن در حمام با تبر به وسیله شوهر توجه کنید؛ در آن سکانس ما در بیشتر اوقات حتی جک نیکلسون را هم نمی بینیم اما نیکلسون هم بر پرده می درخشد چرا که شلی دوال کار خود را به درستی انجام داده و ما را در وحشت حاکم بر قاب فیلم ساز شریک نموده است.

6. لیدی لیندون (Lady Lyndon)

• فیلم: بری لیندون (barry lyndon)
• بازیگر: ماریسا برنسون
• دیگر بازیگران: رایان اُنیل، پاتریک مک گی
• محصول: 1975، آمریکا و انگلستان
• امتیاز سایت IMDb به فیلم: 8.1 از 10
• امتیاز فیلم در سایت راتن تومیتوز: 91٪

لیدی لیندون با بازی ماریسا برنسون نماینده اشرافیت مضمحل شده و ویران اروپا در داستان فیلم بری لیندون استنلی کوبریک است. شخصیت زنی که به علت ثروت فراوان به جای آنکه دوست داشته گردد، به واسطه همین ثروت به وسیله عده ای چاپلوس و مردان طماع دوره شده است. در چنین شرایطی حضور قوانین و سنت های دست و پا گیر مانع از آن می گردد تا او پشت و پناهی داشته باشد و با عقاید و افکار و مطابق میل خود زندگی کند.

استنلی کوبریک برای همراهی بیشتر مخاطب با لیدی لیندون، بازیگر زیبارویی در قالب او قرار داده و با جلوتر رفتن هر چه بیشتر داستان به عمد از این زیبایی کاسته تا تأثیر این زندگی نکبت بار و پرستیده شدن به واسطه مسائل مادی را در وجود شخصیت نمایان کند. کوبریک توانایی زیادی در استفاده کردن از انتظارات مخاطب داشت. وقتی ماریسا برنسون را برای بازی در نقش لیدی لیندون انتخاب کرد، مردم او را بیشتر به خاطر حضورش بر جلد مجلات مد مانند مجله ووگ می شناختند تا به خاطر حضور در آثار سینمایی.

شخصیت لیدی لیندون مانند بسیاری از شخصیت های مهم سینمای کوبریک از جمله ویلیام هارفورد همین فهرست، کم حرف و تودار است و برای پی بردن به افکار او باید مدام حدس زد و از تصاویر و قاب های کوبریک مدد گرفت.

فیلم بری لیندون پر است از تصاویر چشم نواز. تصاویری که کوبریک گاهی آن ها را با مشقت های بسیار گرفته و عرق اعضای سازنده فیلم را برای رسیدن به کمال حسابی درآورده است. اما با اطمینان خاطر می توان گفت که زیباترین قاب های او در این فیلم، نماهایی است که وی سعی دارد زیبایی ذاتی این زن را در تناقض با محیط اطرافش به تصویر بکشد.

5. الکس دلارج (Alex Delarge)

• فیلم: پرتقال کوکی (a clockwork orange)
• بازیگر: مالکوم مک داول
• دیگر بازیگران: پاتریک مک گی، میریام کارلین
• محصول: 1971، آمریکا و انگلستان
• امتیاز سایت IMDb به فیلم: 8.3 از 10
• امتیاز فیلم در سایت راتن تومیتوز: 87٪

الکس دلارج فیلم پرتقال کوکی با بازی مالکوم مک داول در نیمه ابتدایی فیلم یکی از وحشتناک ترین شخصیت های تاریخ سینما است و در نیمه دوم آن یکی از ترحم انگیزترین ایشان. مردی که آهسته آهسته مانند بسیاری از شخصیت های ساخته و پرداخته به وسیله استنلی کوبریک به سمت یک جنون افسارگسیخته حرکت می نماید و به واسطه آزمایش هایی تبدیل به موشی گیر نموده در یک قفس ترسناک می گردد.

کوبریک رسیدن به این نقاط از زندگی این شخصیت را با دقت و وسواسی عجیب تصویر نموده و چنان همه چیز را بی پرده به نمایش گذاشته که به راحتی می تواند مخاطب دل نازک را پس بزند. پرتقال کوکی از کتابی به قلم آنتونی برجس به همین نام ساخته شده و امروز یکی از معروف ترین و البته مناقشه برانگیزترین فیلم های استنلی کوبریک است. چرا که در زمان اکران به خاطر ترس بسیاری از دولت ها از تأثیر مخرب آن بر روان جوانان، به بهانه بدآموزی اجازه نمایش نگرفت.

فیلم پرتقال کوکی داستان الکس پانزده ساله را دنبال می نماید که در پادآرمانشهری شبیه به لندن زندگی می نماید. او رهبر یک گروه خلاف کار است که بی پروا تجاوز می نمایند و دست به دزدی می زنند. زمانی که وی دستگیر می گردد، او را برای جلسات درمان می برند تا به خیال خود از او آدمی معمولی بسازند اما به جای متنبه کردن الکس، هویتش را از او می دزدند و وی را مانند روباتی مسخ شده رها می نمایند.

شخصیت الکس فرصت مناسبی برای مالکوم مک داول بود تا برترین بازی خود را به نمایش بگذارد. او به خوبی در نیمه اول فیلم احساس انزجار را در مخاطب بیدار می نماید و در نیمه دوم هم ابعاد ترحم برانگیزی به شخصیت می بخشد. در چنین چارچوبی اگر تمایل دارید تا بدانید ریشه شخصیت های روان پریشی مانند جوکر در کجاست، حتما به دیدنی فیلم پرتقال کوکی بنشینید و به نمودار تغییر رفتار الکس توجه کنید.

4. آلیس هارفورد (Alice Harford)

• فیلم: چشمان کاملا بسته (eyes wide shut)
• بازیگر: نیکول کیدمن
• دیگر بازیگران: تام کروز، سیدنی پولاک
• محصول: 1999، آمریکا و انگلستان
• امتیاز سایت IMDb به فیلم: 7.4 از 10
• امتیاز فیلم در سایت راتن تومیتوز: 76٪

شخصیت کم حرف دیگری در سینمای استنلی کوبریک. اشاره شد که شخصیت اصلی فیلم یعنی تام کروز هم شخصیت کم حرفی است. حال تصور کنید هر دو آدم حاضر در یک ازدواج عملا راه دیالوگ گفتن با هم را از یاد برده باشند؛ در این صورت چه چیزی می تواند این ازدواج را نجات دهد و از قعر جهنم جدایی عاطفی بیرون بکشد؟ کوبریک برای این شرایط پیشنهادی دارد و آن را در دهان آلیس با بازی نیکول کیدمن قرار می دهد تا بیانش کند.

مانند مورد لیدی لیندون باز هم کوبریک به خوبی نشان می دهد که می تواند از انتظارات مخاطبان برای رقم زدن احساس مد نظرش استفاده کند. توجه به این موضوع که نیکول کیدمن و تام کروز در آن موقع ازدواج نموده بودند و همزمان اخبار زندگی خصوصی آن ها و اخبار اختلافشان به بیرون درز می کرد، دقیقا همان احساسی را برای مخاطب حین دیدنی فیلم چشمان کاملا بسته به وجود می اورد که کوبریک می خواست. حیف که او آنقدر زنده نماند تا نمایش این فیلم را ببیند و عملا مرگش اکران فیلم را تحت تأثیر قرار داد.

نیکول کیدمن شخصیت آلیس را مانند یک زن آشکارا سنتی به اجرا در می آورد؛ کمی خسته، درگیر زندگی با شوهرش و پذیرفتن سرنوشتش به عنوان یک همسر. بعد از گذراندن شبی و گذراندن خیالتی، مانند کسی که بخواهد انتقام از شوهر خود بگیرد چیزی می گوید که برای مرد قابل هضم شدن نیست و وی را وارد برزخی انتها ناپذیر می نماید. توجه به همین نکته که او کسی است که بذر توهم را در فکر مرد می کارد، باعث می گردد تا این زن را به عنوان یکی از نمادین ترین شخصیت های سینمای استنلی کوبریک در نظر بگیریم.

3. هال (HAL)

• فیلم: 2001: یک اودیسه فضایی (2001: a space odyssey)
• بازیگر: داگلاس رین
• دیگر بازیگران: که یر دولئا، گری لاک داون
• محصول: 1968، آمریکا و انگلستان
• امتیاز سایت IMDb به فیلم: 8.3 از 10
• امتیاز فیلم در سایت راتن تومیتوز: 92٪

این درست است که هال نام شخصیتی انسانی نیست و اشاره به نام کامپیوتر معروف فیلم 2001: یک اودیسه فضایی استنلی کوبریک دارد؛ اما این نکته باعث نمی گردد تا آن را شخصیتی کامل به حساب نیاوریم. هال با آن هوش سرشار دارای احساسات هم هست و حتی از مردن که همان خاموش شدن است هم می ترسد. همین برخوردار بودن از عواطف انسانی و هم چنین میل به قدرت که اساسا خصیصه ای انسانی است، آن را به موجودی ترسناک تبدیل می نماید.

استنلی کوبریک شخصیت های ترسناک بسیاری خلق نموده، اما حضور هیچ کدام بر پرده سینما مانند حضور هال ترسناک نیست؛ چرا که برخلاف جک نیکلسون فیلم درخشش یا مالوک مک داول فیلم پرتقال کوکی، شخصیتی نمایشی نیست که مخاطب با فاصله به دیدنی آن بنشیند، بلکه موجودی است که در خانه همه ما وجود دارد؛ یعنی همان هوش مصنوعی. پس چندان تصور اینکه زندگی هر کدام از ما مانند شخصیت اصلی فیلم 2001: یک اودیسه فضایی به وسیله یک کامپیوتر به نابودی کشیده گردد چندان سخت نیست.

فیلم 2001: یک اودیسه فضایی روایتگر کوشش انسان برای رسیدن به کمال و دیدار با جهان ناشناخته ها و رسیدن به حدبیشتر دانش است. فیلم استنلی کوبریک از میل آدمی به شناختن و از ترس او از ناشناخته ها تغذیه می نماید و فضایی فکری از پیشرفت چند میلیون ساله موجودی به عنوان آدم می سازد که در اصل تفاوت چندانی با آنچه که کوبریک در ابتدای اثر به عنوان سرآغاز زندگی می بیند، ننموده است.

امروزه در بسیاری از خانه های مدرن پدیده هایی مبتنی بر هوش مصنوعی وجود دارد که صاحب خانه می تواند به او دستور دهد و خواهان اتفاقات مختلف مانند پخش شدن یک موسیقی یا خاموش و روشن کردن چراغ گردد. هال همین هوش های مصنوعی است که به وسیله کلام با آدمی ارتباط برقرار می نمایند اما او آهسته آهسته رشد پیدا می نماید و به ارباب خانه تبدیل می گردد. در واقع هال تصویری از الکسا است؛ آنگونه که می تواند باشد.

2. بری لیندون (Barry Lyndon)

• فیلم: بری لیندون (barry lyndon)
• بازیگر: رایان اُنیل
• دیگر بازیگران: پاتریک مک گی، ماریسا برنسون
• محصول: 1975، آمریکا و انگلستان
• امتیاز سایت IMDb به فیلم: 8.1 از 10
• امتیاز فیلم در سایت راتن تومیتوز: 91٪

فیلم بری لیندون شخصیت نمادین دیگری دارد که نام فیلم هم از نام او گرفته شده است. مردی که به واسطه ترس از دستگیر شدن مجبور به سفری دور و دراز می گردد و به جای پیدا کردن یک عقیده و ارزش درست و حسابی، مسیری وارونه طی می نماید و راهش او را به تباهی اخلاقی می کشاند.

نمایش حرص و طمع بی نهایت و بعلاوه بلایی که قدرت بی حد و حصر بر روان آدمی می آورد و فساد درونی ناشی از آن، مضامینی است که استنلی کوبریک در فیلم هایی مانند بری لیندون و البته راه های افتخار (paths of glory) به آن پرداخته است. نماینده این حرص و طمع و رذیلت های اخلاقی در این فیلم همین شخصیت بری لیندون است. مردی که یک شبه ره صد ساله رفتن را حتی اگر به قیمت نابودی زندگی زنی باشد، انتخب می نماید و خود را وارد طبقه اشراف می نماید.

از آن سو استنلی کوبریک از او مردی همدلی برانگیز هم می سازد؛ چرا که در بیشتر مواقع او شخصی است که به وسیله اربابان قدرت به بازی گرفته می گردد. پس از گذران سال ها و کسب تجربیات فراوان او تصمیم می گیرد تا خودش سرنخ زندگی را به دست بگیرد و او کسی باشد که زندگی دیگران را کنترل کند. در چنین شرایطی است که کوبریک تأثیر قدرت بر زندگی آدمی را آنالیز می نماید و فساد ریشه دوانده در اشرافیت اروپایی را به نمایش می گذارد.

بری لیندون آدمی فرصت طلب و خودخواه است و رایان اُنیل به خوبی توانسته جنبه های مختلف این آدم را به تصویر بکشد. او گاهی در موقعیتی کمیک قرار می گیرد و گاهی در شرایطی ترسناک و خوشبختانه این بازیگر به خوبی توانسته طیف های مختلف این شخصیت پردازی پیچیده را رنگ آمیزی کند.

1. جک تورنس (Jack Torrance)

• فیلم: درخشش (the shining)
• بازیگر: جک نیکلسون
• دیگر بازیگران: شلی دوال
• محصول: 1980، آمریکا و انگلستان
• امتیاز سایت IMDb به فیلم: 8.4 از 10
• امتیاز فیلم در سایت راتن تومیتوز: 84٪

گفته شد که استنلی کوبریک به زندگی آدم هایی که آهسته آهسته تغییر می نمایند و ناگهان چهره ای ترسناک از خود به نمایش می گذارند علاقه بسیاری داشت. این آدمیان بیشتر از هر چیز از نرسیدن به کمال می ترسیدند و همین وسواس باعث می شد تا به آرامی به سمت جنونی ویرانگر حرکت نمایند.

جک تورنس با بازی خیره نماینده جک نیکلسون نماینده اصلی چنین شخصیتی در سینمای استنلی کوبریک است. جک نیکلسون این نقش را با انرژی فراوان و بعلاوه عصبانیتی بازی نموده که مخاطب از همان برخورد اول با او متوجه می گردد که چیزی در درون او طبیعی نیست و به قول معروف یک چیزیش می گردد. همین نقص در او این استعداد را به وجود می آورد تا به وسیله این هتل جن زده آهسته و پیوسته به سمت جنون کشیده گردد و مانند یک قاتل روان پریش دست به کشتن اعضای خانواده خود بزند.

کوبریک به وسیله او سرخوردگی های یک هنرمند را در زمان خلق یک اثر هنری به تصویر می کشد. متفاوت بودن چنین آدمیانی و احتیاج مبرم آن ها به خلوت و گوشه گیری از ایشان آدم هایی تنهایی می سازد. همین تنهایی باعث می گردد تا هنرمندان گوشه گیر بیش از اینکه به جهان اطرافشان توجه نمایند، سر در گریبان شوند و به درون خود پناه ببرند. این پناه بردن به اعماق وجود گاهی می تواند خطرناک باشد چرا که ممکن است به کشف سایه هایی در وجود آدمی بیانجامد که مدت ها در اعماق وجود آدمی وجود داشته و خودش از آن بی اطلاع بوده است.

پس می توان فیلم درخشش و شخصیت جک تورنس را نماینده تمام هنرمندانی مانند کوبریک دانست که رسیدن به کمال هنری را در انزوا می دیدند و این احتیاج به تنهایی را در اثر خود هویدا می کردند و اینگونه با ترس های خود روبه رو می شدند.

منبع: slashfilm