پانسمان موقت دندان ، مزایا و معایب و کاربرد آن
به گزارش وبلاگ هاپرسین، پانسمان کردن دندان ها روندی موقتی است با این حال دندانپزشک بر اساس شرایط های خاص از پانسمان برای کاهش درد های شدید استفاده می نماید؛ برای مثال در جراحی دندان، جلوگیری ازتحریک پذیری، محفوظ کردن پالپ های دندان از پانسمان موقتی دندان بهره می گیرد.
چه زمانی احتیاج به پانسمان موقت دندان دارم؟
اولین و مهم ترین نکته در پاسخ به این سؤال این است که تنها پزشک توانایی تشخیص احتیاج شما به پانسمان دندان را دارد. هیچ وقت به صورت شخصی اقدام به تهیه پانسمان نکنید. فرآیند ترمیم دندان می تواند به دلایل مختلفی در چند جلسه انجام گردد. پر کردن دندان با ماندگاری بالا یا پرکردن فشرده طبق تشخیص پزشک در چند جلسه انجام می شوند. در این دوره زمانی که دندان بدون لایه حفاظتی بوده و بسیار بسیار آسیب پذیر است، از پانسمان موقت دندان استفاده می گردد تا در برابر غذا و نوشیدنی محفوظ بماند. از دیگر استفاده های پانسمان، تسکین درد دندان آسیب دیده است. زمانی که ترمیم دندان هنوز مراحل انتهای خود را نگذرانده، پالپ دندان، ریشه و لثه ها بسیار حساس هستند. کوچک ترین برخورد مواد غذایی یا حتی زبان به بخش های ملتهب درد زیادی به همراه خواهد داشت. پانسمان دندان، بدنه آسیب دیده دندان را از این برخورد ها محافظت می نماید و این مسئله از درد احتمالی دندان های خراب می کاهد.علل پانسمان کردن دندان
پانسمان کردن دندان ها فرایندی موقتی است با این حال دندانپزشک بر اساس شرایط های خاص از پانسمان برای کاهش درد های شدید استفاده می نماید؛ برای مثال در جراحی دندان، جلوگیری ازتحریک پذیری، محفوظ کردن پالپ های دندان از پانسمان موقتی دندان بهره می گیرد.علاوه براین زمانی که دندانی عفونت نموده است برای طی کردن فرایند دندانپزشکی آمادگی لازم را ندارد لذا دندانپزشک برای کاهش دردهای ناشی از خرابی در ابتدا آن را پانسمان نموده و آنتی بیوتیک هایی تجویز می نماید تا عفونت دندان فرد از بین برود.
دوام پانسمان های موقت
به طورکلی پانسمان برای عمر و ماندگاری طولانی تر، به حافظ و دیواره احتیاج دارد. به عبارتی دیگر زمانی که دندان از دیواره های کافی برخوردار نباشد، پانسمان بسیار زودتر از موعد مقرر شده آغاز به ریزش می نماید.به طور معمول عمر پانسمان بین 2- 4 هفته است. گاهی با افتادن پانسمان مسائلی ازقبیل عفونت، پوسیدگی و شکستگی رخ می دهند. لذا توصیه می گردد مراحل بعدی درمان در بازه زمانی وجود پانسمان انجام گردد.
مزایا و معایب استفاده از پانسمان دندان
همانطور که از نام آن می توان حدس زد، پانسمان های موقت دندان هیچگاه برای مدت طولانی مورد استفاده قرار نمی گیرند. به عبارت دقیق تر، در بیشتر موارد از این پانسمان ها کم و بیش حدود یک ماه استفاده می گردد. احتمال درآمدن، تحلیل رفتن و شکستگی این پانسمان ها وجود دارد. احتمالاً خیلی زود می خواهید جای پانسمان موقت خود را با پرکردگی دائمی عوض کنید. اگر نتوانید به موقع پانسمان موقت دندان را جایگزین کنید، امکان دارد دندان دچار عفونت دندان شده یا با مسائل دیگری روبرو شوید. بسیاری از درمان های اورژانسی دندانپزشکی بدون پانسمان موقت انجام شدنی نیستند. ولی این مورد نیز دارای مزایا و معایبی است :مزایای پانسمان موقت دندان :
چنین پانسمان هایی در مواقع دندان درد و برای تسکین درد بسیار مناسب هستند. پانسمان های موقت دندان معمولاً حاوی اوژنول هستند. این ماده مسکن و ضدعفونی نماینده بوده و در داروهای رایج و در دسترسی مانند روغن میخک وجود دارد.
معایب پانسمان موقت دندان :
متأسفانه، همانطور که از نام آن ها برمی آید، این پانسمان ها موقت بوده و طول عمر زیادی ندارند. بسیار احتمال دارد که در یک ماه این پانسمان ها از جای خود درآمده یا دچار شکستگی و فرسودگی شوند. اگر برای شما از پانسمان موقت استفاده شده، سریعاً برای جایگزینی آن با ترمیم دائم اقدام کنید.
علت درد پس از پانسمان
1- گاهی پانسمان دندان درمورد دندانهایی صورت میگیرد که دچار پوسیدگی عمیق بوده اند ولی بیمار درد و ناراحتی نداشته و عکس و رادیوگرافی هم بصورت صد در صد پرکردنی یا عصب کشی بودن دندان را معین نمی نماید. در این گونه موارد برای معین شدن شرایط دندان (از نظر انجام عصب کشی یا پرکردن) دندانپزشک اقدام به برداشتن پوسیدگی و آنالیز عملی شرایط میکند و در نهایت، دندان را پانسمان مینماید. اینگونه بیماران دراغلب اوقات پس از رسیدن به منزل و انتها بیحسی دچار دندان درد میشوند که گاه به شدت آزار دهنده است. این درد معمولاً با مصرف تعدادی مسکن و در طی 24 ساعت تسکین می یابد ولی در مواقعی که درد بیش از 24 ساعت، تداوم یابد احتیاجمند مراجعه مجدد به دندانپزشک و آنالیز مجدد و یا در صورت امکان، انجامِ درمانِ اصلی (درمان ریشه یا عصب کشی) است.2- در صورتی که پانسمان برای ساکت کردن درد صورت گرفته باشد ، احتمال ادامه درد وجود دارد و توقع تسکین 100% درد، از پانسمان بی فایده است. برای تسکین کامل درد در صورت امکان کار اصلی و استاندارد (درمان ریشه یا عصب کشی) را سریعتر آغاز کنید در غیر اینصورت تا 24 ساعت از داروهای مسکن خوراکی (یا تزریقی) بهره ببرید. پس از 24 ساعت، در صورت غیر قابل تحمل بودن درد حتماً به مرکز مراجعه کنید. انجام درمانِ اصلی (درمان ریشه یا عصب کشی) در اغلب موارد سبب کاهش بسیار زیاد درد میگردد. البته گاهی حتی پس از درمانِ اصلی نیز درد میتواند ادامه پیدا کند .
3- در مواردی، مخصوصاً پس از درمان عصب کشی در صورتی که پانسمان دندان بلند باشد، دندان عصب کشی شده زودتراز دندانهای دیگر به فک مقابل رسیده، درد شدیدی بوجود می آید. دراین موارد حتماً بایستی جهت کوتاه کردن پانسمان مراجعه نمائید.
الف) در بسیاری از موارد، علت درد پس از پانسمان، کوبیده شدن وگیرِ غذا در لای دندان پانسمان شده ودندان کناریش وفشار بر روی لثه میباشد.
ب) گاهی اوقات، درد پس از پانسمان، ناشی از مواردی مثل: درد محل ورود سوزن، ایجاد آفت، سوختگی پنبه، زخم تروماتیک و … است .
چطور از پانسمان موقت دندان مراقبت کنم؟
همانطور که معین است پانسمان موقت دندان یک لایه محافظتی موقت بوده و جدا کردن آن به سادگی امکان پذیر خواهد بود. برای محافظت و نگهداری از پانسمان باید به چند نکته بدیهی دقت داشت که در ادامه به آن ها اشاره می کنیم.1. مسواک تعطیله؟
نخیر! لطفاً در روز های پانسمان موقت دندان همچنان به دو بار مسواک زدن در روز ادامه دهید. این عادت حتی در این روز ها مهم تر است، به این علت که تمیزتر بودن فضای دهان از باکتری ها برای دندانی که آسیب پذیر است بهتر خواهد بود. فقط دقت کنید بخش هایی که پانسمان دارند را به آرامی و با حرکت آرام دست مسواک بزنید. مسواک هایی که فرچه نرم تری دارند برای این کار مناسب تر هستند.
2. نخ دندان هم باید کشید؟
بله! نخ دندان هم باید در این روز ها بهره ببرید. دندان ها در این روز ها باید در برترین حالت خود از لحاظ تمیزی قرار بگیرند، فقط مواظب باشید هنگام بیرون کشیدن نخ از بین دندان ها به پانسمان دندان آسیبی نرسانید. برای این کار می توانید یه طرف نخ را بگیرید و از کنار دندان ها نخ را بیرون بکشید (به طور مثال وقتی دندان های ردیف پایین را با نخ دندان تمیز می کنید برای بیرون آوردن نخ از بین دندان آن را بالا نکشید).
3. خوراکی های چسبناک ممنوع!
خوراکی های چسبناک که به دندان می چسبند و جدا کردن آن ها از دندان با سختی همراه است، دشمن پانسمان موقت دندان هستند. تافی و شکلات های نرم و چسبناک به پانسمان دندان می چسبند و باعث می شوند بافت گچ مانند آن، همراه با مواد چسبیده جدا گردد. حتماً متوجه شده اید که آدامس می تواند یکی از بدترین گزینه ها برای افرادی باشد که پانسمان دندان در دهان خود دارند.
4. به دندان ها مرخصی بدهید!
نکات فراوانی در زمینه باید ها و نباید های خوراکی ها هست و همه این ها می توانند در زمینه مراقبت از پانسمان به شما یاری نمایند، اما در کل بهتر است در روز هایی که از پانسمان دندان استفاده می کنید با طرف دیگر دندان ها غذا میل نموده و چند روزی از دندان های آسیب پذیر پانسمان شده استفاده نکنید. این پیشگیری، برترین و کم خطرترین کاری است که می توانید انجام دهید.اگر پانسمان دندان افتاد
بیشتر موارد درمان ریشه دندان در دو جلسه یا سه جلسه انجام می گردد. به همین علت تعداد زیادی از افراد با پانسمان دندان به خانه می فرایند و بعد از چند روز به دلایل مختلفی پانسمان دندانشان را از دست می دهند. در این هنگام اولین و تنها کاری که باید انجام دهید مراجعه به دندانپزشکتان است. دندانپزشک مجدداً روی کانال دندان را با پانسمان نو می پوشاند. در صورتی که به هر علتی پانسمان جدا شد، انواع و اقسام باکتری ها و میکروب ها به داخل دندان سرایت می نمایند و ممکن است بعد از پر کردن، دندان شما آبسه کند که اصلاً تجربه خوشایندی نخواهد بود.مواد سازنده پانسمان های موقت
به طور کلی ماده هایی که برای پانسمان های موقت مورد استفاده قرار می گیرند، اکساید اوژنول و خمیرکاویزول هستند.زینک اکساید اوژنول
ماده اوژنول، خاصیت ضد باکتریایی دارد. در مواقعی که دندان ها پوسیده می شوند، دندانپزشک برای جلوگیری از کشیدن دندان و عصبی کشی، پالپ دندان را خارج می نماید و درمقابل آن را با ماده اوژنول پر می نماید، این فرایند را پالپکتومی می نامند.خمیر کاویزول
خمیر پانسمان کاویزول ماده ای خمیری با مقاومت بالا است که با ترکیب بزاق دهان استحکام می یابد. خمیر مذکور برای پرکردن حفره های موقت و فرایند درمان پس از اندودانتیک مورد استفاده قرار می گیرد.خمیر های پانسمانی انواع متفاوتی دارند برای مثال می توان از خمیر لایت کیور و سلف کیور نام برد.
شرکت سازنده خمیر کاویزول، Diadent می باشد. همان طور که بیان کردیم در دندانپزشکی از این قبیل پانسمان ها در فاصله های جلسات آماده سازی دندان بهره می گیرند.
یکی از علت هایی که خمیردندان کاویزول را از بقیه روش های پانسمان متمایز می سازد، مواد تشکیل دهنده آن می باشد. درواقع برای فراوری این خمیر از فلوراید به جای اوژنل استفاده شده است.
در دندانپزشکی ازاین قبیل خمیرها برای پرکردن موقت حفره های دندانی نوع I و II بهره می گیرند. علاوه براین، ماده خمیر پرنماینده، بر اساس زینک سولفات، زینک اکساید، رزین و کلسیم سولفات فرموله شده است.
نحوه کاربرد خمیر کاوزول
در ابتدا بر روی اسلب مقداری خمیر را آماده کنید سپس حفره دندانی را از طریق بزاق دهان مرطوب نمایید و با اسپاتول وارد حفره کنید.اکنون بر اساس چهارچوب دندان آن را فشرده کنید.مزایا خمیر کاویزول
پر کردن موقت کانال های ایمپلنتمتشکل از کلسیم و اکسید روی
دارای رطوبت فعال که بلافاصله پس از نصب شدن در عرض 20 ثانیه مستحکم شده و پس از 3 ساعت توانایی تحمل فشار جویدن را دارد.
قابل استفاده از ترمیم های موقت به خصوص ترمیم های تزریقی
حذف آسان بدون ایجاد اختلال و شکستگی در دیواره دندان
معایب خمیر کاویزول
همان طور که از نام آن معین است این خمیر برای پانسمان های موقتی به کار می رود و بیشتر از 3 الی 4 هفته مقاومت ندارد.حرف آخر
پانسمان موقت دندان اگرچه بسیار ساده به نظر می رسد، اما نقش نسبتاً مهمی را در سلامت دندان ها و لثه شما ایفا می نماید. بهتر است به هر نحوی که می توانید از آن مراقبت کنید و در صورتی که پانسمان از بین رفت به دندانپزشک مراجعه کنید تا از وقوع خطرات احتمالی پیش گیری گردد. جلوگیری از درد عصب کشی یکی دلایل استفاده از پانسمان بین مراحل مختلف درمان است. برای کاهش این درد، پیشنهاد می کنیم با روش های بهبود درد عصب دندان آشنا شوید. در صورتی که تجربه ای درباره پانسمان موقت دندان دارید در بخش نظرات و پرسش ها با ما به اشتراک بگذارید.منبع: سایت ستاره
سایت بیتوته
سایت دکتر حیاتی
منبع: راسخون